Nieuws:110906 Peru Erasmus

{{Nieuws
|Heeft Toonnaam=Erasmus gestolen in Peru
|Heeft Locatie=Peru
|Heeft Datum Van Invoer=2011/09/06
|Heeft Afbeelding=Boeken.jpg
|Heeft Bijschrift=Inventarisatie
|Heeft Samenvatting=In Peru is een exclusief boek van de Rotterdamse filosoof Desiderius Erasmus verdwenen uit de Nationale Bibliotheek. Het gaat om de Colectanea Adagiorum Veterum, dat in 1524 in Parijs is gedrukt. Deskundigen noemen het boek “uiterst zeldzaam”. Het werk is een van de 932 waardevolle boeken die de afgelopen jaren vermoedelijk zijn gestolen.
|Heeft Hoofdpagina=Ja
}}
Het gaat om de Colectanea Adagiorum Veterum, een verzameling spreekwoorden, voornamelijk uit de klassieke Oudheid. De eerste druk in 1500 bevatte er ongeveer 800, maar dat aantal groeide in de herdrukken in de jaren daarna uit tot ruim 4000. De exclusiviteit van het in Lima verdwenen exemplaar zit hem niet in de editie – het zou gaan om de 13e of 14e druk. Toch noemt de Nederlandse mediëvist en emeritus hoogleraar culturele geschiedenis aan de Erasmus Universiteit, Prof. Dr. Jan van Herwaarden, het boek “uiterst zeldzaam” omdat van deze editie op de wereld maar twee andere exemplaren bekend zijn. 

De vermissing kwam aan het licht tijdens een vijf maanden durende inventarisatie van de historische collectie. Na telling van de ruim 150.000 boeken en 320.000 documenten, bleken vele waardevolle werken te ontbreken. De directie spreekt van een “noodtoestand” voor het historisch cultureel erfgoed, en niet alleen voor Peru. De Nationale Bibliotheek van Peru (BNP) behoort tot de oudste bibliotheken van Latijns-Amerika. De eerste verzameling werd al in 1568 aangelegd door Spaanse Jezuïeten. Lima was in die tijd een belangrijk bestuurscentrum binnen het Spaanse koloniale rijk. Begin 16e eeuw waren er voldoende lijnen tussen Spanje en Peru. Missionarissen die meetrokken met de Spaanse troepen namen altijd een hele zak mee. De boeken die oorlogen overleefden en een grote brand, die in 1943 een flink deel van de collectie in as veranderde, worden nu het slachtoffer van criminelen. Verzamelaars betalen voor de historische boeken tienduizenden euro’s.

Het probleem is de gebrekkige beveiliging. De BNP betrok in 2006 een nieuw, hypermodern gebouw, maar door bezuinigingen was er geen geld meer om de veiligheid van de boeken te garanderen. Al voor de inventarisatie, luidde de BNP hierover de noodklok, maar de overheid bleef doof voor de klacht. Dankzij de hulp van een particulier bedrijf werd, nota bene tijdens de inventarisatie zelf, nog een diefstal ontdekt van een manuscript uit 1679. Geleende videocamera’s legden vast hoe het boek door een werknemer van de bibliotheek werd ontvreemd. Nu de inventarisatie ten einde is, moeten de camera’s weer terug.

Toch heeft de publiciteit die de BNP de afgelopen maanden aan het probleem heeft gegeven enig effect gehad. De Peruaanse regering stelde enkele weken geleden omgerekend €1,28 miljoen extra beschikbaar gesteld voor beveiliging. De bibliotheek gaat het geld gebruiken om de boeken te digitaliseren, zodat de originele exemplaren niet meer over de balie hoeven. “Het is een goed begin, maar lang niet voldoende,” zegt Salazar, die vindt dat de regering meer moet doen om zijn cultureel erfgoed te beschermen. 

In een poging de verdwenen boeken terug te vinden startte de bibliotheek afgelopen vrijdag de campagne “Verloren boeken gezocht”, waarin de bevolking wordt opgeroepen informatie te geven. Deze week zal de internetpagina een complete lijst verschijnen met de titels van de 932 vermiste boeken. Tipgevers worden gecompenseerd met “de dankbaarheid van 30 miljoen Peruanen”.