Nieuws:131122 Venezuela Koning

{{Nieuws
|Heeft Toonnaam=Koning naar "lastig" Venezuela
|Heeft Locatie=Venezuela
|Heeft Datum Van Invoer=2013/11/22
|Heeft Afbeelding=Maduro8.jpg
|Heeft Bijschrift=President Nicolás Maduro
|Heeft Samenvatting=Het bezoek van Koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan Venezuela, komende zaterdag, leidt tot controverse. Het koningspaar sluit zijn tiendaagse reis naar de overzeese gebiedsdelen af met twee eendaagse bezoeken aan Colombia en Venezuela voor een “korte kennismaking”. De Benedenwindse eilanden liggen vlak voor Venezolaanse kust, waarmee de oliestaat het belangrijkste niet-Europese buurland is van het Koninkrijk.
|Heeft Hoofdpagina=Ja
}}
De onderlinge relaties zijn wel toe aan een oppepper. De in maart overleden linkse populist Hugo Chávez noemde Nederland een “koloniale macht” op de Antillen en een “handlanger” van de Amerikanen die met Nederlandse steun vanuit Curaçao een invasie in Venezuela zouden voorbereiden. Chávez noemde minister Henk Kamp een “pion van Washington”. Het wantrouwen is met Chávez’ dood niet verdwenen. Op recepties van de Nederlandse ambassade ontbreken steevast Venezolaanse vertegenwoordigers van enig niveau. Volgens diplomaten van beide kanten zal het koningsbezoek de relaties goed doen.

Maar er bestaan ook twijfels, vooral over de timing. De koning arriveert vlak voor de locale verkiezingen. In normale tijden is Venezuela al bij verre het meest gepolariseerde land van Latijns Amerika, de campagnes maken de sfeer ronduit agressief. De bevolking is radicaal verdeeld tussen voor- en tegenstanders van de op Cubaanse leest geschoeide revolutie. President Nicolás Maduro, die in maart na zeer dubieuze verkiezingen het stokje overnam van Chávez, blokkeert stelselmatig ieder podium voor de oppositie. In augustus kwam de laatste kritische televisiezender in handen van regeringsgetrouwen. Oppositieleiders worden bedreigd met rechtszaken. 

De meest recente zet van Maduro om de oppositie buiten spel te zetten is een wet om een jaar lang per decreet te kunnen regeren. De president zegt dat nodig te hebben om een einde te maken aan corruptie, inflatie en speculatie door ondernemers. Tot vorige week kwam hij hiervoor in de Nationale Assemblee precies één stem tekort. Maar dat probleem is opgelost. Door een van de oppositieleden de immuniteit te ontnemen kan zij worden vervolgd wegens corruptie. Haar plaatsvervanger hielp de wet aan een meerderheid en Maduro aan de alleenheerschappij. In die context valt een staatsiefoto met hoog bezoek niet bij iedereen goed. 

“Een enorme steun van de Nederlandse koning aan het regime,” schrijft de Venezolaanse ex-diplomaat José Revanales op zijn blog. “Een bezoek net voor de verkiezingen in een land waar de oppositieleider dagelijks wordt beledigd en wordt bedreigd met arrestatie is niet van deze tijd en ongepast.” Volgens Revanales is Nederland bestookt met verzoeken om van het bezoek af te zien. Ook politicoloog Carlos Romero ziet problemen. “Het belangrijkste is de ethische kwestie, maar daarnaast is er het vraagstuk van de beveiliging. Het is totaal onzeker wat er in aanloop naar de verkiezingen gaat gebeuren.” Een “inopportuun bezoek”, concludeert columnist Adolfo Salgueiro in de toonaangevende krant El Universal. Dat de koning toch al in de regio is, vormt volgens hem geen excuus. “Alsof je zegt nu ik toch in Zuid-Korea ben, ga ik ook even langs Noord-Korea,” schrijft Salgueiro. “Of zouden de nieuwe projecten van Shell er iets mee te maken hebben?” 

Dat laatste lijkt onwaarschijnlijk. Het “openen van deuren voor het zakenleven” is in Venezuela even niet aan de orde. De inflatie behoort met 5 procent per maand tot de hoogste ter wereld. Hoofdstad Caracas is een van de onveiligste steden op de planeet. Transparency International rekent Venezuela tot de tien meest corrupte landen ter wereld, en de juridische zekerheid is minimaal. Vorige week nog moedigde Maduro de bevolking aan tot het plunderen van tientallen supermarkten in de strijd tegen “de economische oorlog” van “rechts in Venezuela en het imperialisme”. 

Positiever over het bezoek is de Rondetafel van de Democratische Eenheid MUD, waarin het gros van de oppositiepartijen is verenigd. “De regering kan het bezoek inderdaad misbruiken, maar daarom hoeven wij er niet tegen te zijn,” aldus woordvoerder Ramon Medina. “We willen dat de situatie in Venezuela normaliseert. De aanwezigheid van een hooggeplaatst persoon is politiek en commercieel belangrijk voor Venezuela.” 

De Nederlandse ambassade in Caracas bevestigt de Venezolaanse oppositie te hebben ontvangen voor een gesprek over het bezoek. Minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans noemt de reis naar Venezuela desgevraagd “lastig”. “Door heel kort te gaan en te benadrukken dat het een kennismaking is,” wil hij de koning buiten de verkiezingscampagnes houden.