Nieuws:130831 Colombia vrede

{{Nieuws
|Heeft Toonnaam=Colombia krijgt akkoord in zicht
|Heeft Locatie=Colombia
|Heeft Datum Van Invoer=2013/08/31
|Heeft Afbeelding=Farc oslo.png
|Heeft Bijschrift=Delegatieleiders van de Farc
|Heeft Samenvatting=Colombia bereidt zich in hoog tempo voor op een vredesakkoord tussen regering en de Revolutionaire Strijdkrachten Farc. Woensdag keurde het Constitutioneel Hof een juridisch raamwerk goed voor het nog te sluiten akkoord. Het Congres mag nu de details gaan uitwerken over de manier waarop na het tekenen van de vrede de zwaarste misdaden zullen worden berecht.
|Heeft Hoofdpagina=Nee
}}
Regering en guerrilla schoven in oktober vorig jaar in de Cubaanse hoofdstad Havana aan tafel om een einde te maken aan een halve eeuw gewapend conflict. Over wat achter gesloten deuren wordt besproken worden nauwelijks mededelingen gedaan en van buitenaf lijkt alles uiterst traag te verlopen. Zo werd pas eind mei – na een half jaar praten – een akkoord bereikt over de eerste van de vijf agendapunten. Maar de afgelopen weken volgen de aanwijzingen dat beide kampen afkoersen op een akkoord elkaar in hoog tempo op. Zo verving president Juan Manuel Santos eerder deze maand de complete militaire top door loyale hoge officieren, waarvan bekend is dat ze open staan voor een akkoord met de guerrilla. De strijdkrachten zijn cruciaal voor een succesvolle uitvoering van een toekomstig vredesakkoord. Niet in de laatste plaats omdat ook de militairen zich te zijner tijd zullen moeten onderwerpen aan een zekere vorm van gerechtigheid wegens schendingen van de mensenrechten in de strijd tegen de guerrilla. 

Niet minder revolutionair was de erkenning van de Farc begin vorige week dat ook zij slachtoffers hebben gemaakt. “Zonder twijfel is er ook hardheid en pijn aangericht vanuit onze gelederen,” las een van de commandanten in Havana voor uit een verklaring. Dit mea culpa was een principiële koerswijziging. De Farc heeft zichzelf altijd gezien als slachtoffer, door een misdadig regime gedwongen om de wapens op te pakken – een opstelling die onverenigbaar is met een vredesakkoord waarin de berechting voor misdaden en excuus aan de slachtoffers een plaats moeten krijgen. Met het aantrekken van het boetekleed voldeed de guerrilla aan een noodzakelijke voorwaarde voor een succesvol vredesproces. 

Veelbetekenend was ook het nieuwste wetsvoorstel van Santos. Vorige week vroeg hij het Congres toestemming om een referendum te houden over het – nog te tekenen – vredesakkoord. Dit toont niet alleen zijn vertrouwen in het proces, maar geeft ook blijk van grote haast. Het referendum moet samenvallen met de parlementsverkiezingen in maart of de presidentsverkiezingen in mei. Voor die tijd wil Santos – hij zei het al vaker – een akkoord zien en daar heeft hij goede redenen voor. Ten eerste wil hij het vredesverdrag gebruiken in zijn campagne voor een tweede termijn, maar minstens zo belangrijk is dat hij nu in het Congres nog een meerderheid heeft die zijn vredeswens steunt. Als de oppositie, aangevoerd door ex-president Álvaro Uribe – die niets van een akkoord met de Farc wil weten – in maart de meerderheid in het Congres zou overnemen, dan is het vredesproces verloren. “Vóór die tijd wil Santos het vredesakkoord door het Congres krijgen en in referendum aan de bevolking voorleggen,” aldus een bron binnen het team van de regering. Daarvoor moet hij rond de jaarwisseling zo goed als klaar zijn met de Farc.

In de media wordt al volop geschreven over “postconflict”, “transitie” en “implementatie van de akkoorden”, al slaat soms de angst voor een mislukking ineens toe. Toen vorige week het voorstel voor een referendum bekend werd, verliet de Farc prompt de tafel om zich “te beraden”. De guerrilla ziet niets in een referendum en wil zich bovendien niet laten opjutten. Maar begin deze week keerden ze al weer terug. “Inflexibiliteit is ongewenst,” verklaarde delegatieleider Iván Márquez, waarmee de guerrilleros opnieuw lieten blijken dat ook zij snel tot zaken willen komen.